What is potęgi ułamkowe?

Potęgi Ułamkowe (Fractional Exponents)

Potęgi ułamkowe, zwane również wykładnikami wymiernymi, rozszerzają pojęcie potęgowania poza liczby całkowite na liczby wymierne (ułamki). Oznacza to, że możemy podnosić liczby do potęgi, która jest ułamkiem.

Definicja

Jeżeli a jest liczbą rzeczywistą, m jest liczbą całkowitą, a n jest liczbą naturalną (n > 0), to:

  • a<sup>m/n</sup> = <sup>n</sup>√(a<sup>m</sup>) = (<sup>n</sup>√a)<sup>m</sup>

gdzie <sup>n</sup>√a oznacza pierwiastek n-tego stopnia z a.

Zastosowania i Interpretacja

  • Pierwiastki: Ułamek w wykładniku bezpośrednio łączy potęgi ułamkowe z pierwiastkami. Na przykład, a<sup>1/2</sup> to to samo co √a (pierwiastek kwadratowy z a), a a<sup>1/3</sup> to <sup>3</sup>√a (pierwiastek sześcienny z a).
  • Upraszczanie wyrażeń: Potęgi ułamkowe pozwalają na wygodne upraszczanie i manipulowanie wyrażeniami algebraicznymi zawierającymi zarówno potęgi, jak i pierwiastki.
  • Funkcje Potęgowe: Potęgi ułamkowe znajdują zastosowanie w definicji i analizie <a href="https://www.wikiwhat.page/kavramlar/funkcje%20potęgowe">funkcji potęgowych</a>, gdzie wykładnik nie musi być liczbą całkowitą.
  • Równania Wykładnicze: Potęgi ułamkowe pojawiają się w rozwiązywaniu niektórych <a href="https://www.wikiwhat.page/kavramlar/równania%20wykładnicze">równań wykładniczych</a>.

Ważne Własności

Potęgi ułamkowe zachowują standardowe <a href="https://www.wikiwhat.page/kavramlar/własności%20potęg">własności potęg</a>, takie jak:

  • a<sup>p</sup> * a<sup>q</sup> = a<sup>p+q</sup>
  • a<sup>p</sup> / a<sup>q</sup> = a<sup>p-q</sup>
  • (a<sup>p</sup>)<sup>q</sup> = a<sup>p*q</sup>
  • (a*b)<sup>p</sup> = a<sup>p</sup> * b<sup>p</sup>

Ograniczenia

  • Podstawa ujemna: Jeśli n jest liczbą parzystą, a a jest ujemne, wyrażenie a<sup>m/n</sup> może nie być liczbą rzeczywistą (np. (-1)<sup>1/2</sup> = √-1 = i, gdzie i jest jednostką urojoną). W takich przypadkach musimy rozważyć liczby zespolone.
  • Dziedzina: W niektórych kontekstach, dziedzina funkcji potęgowej z wykładnikiem ułamkowym może być ograniczona do liczb dodatnich, aby uniknąć niejednoznaczności i liczb zespolonych.

Przykłady

  • 4<sup>1/2</sup> = √4 = 2
  • 8<sup>2/3</sup> = (<sup>3</sup>√8)<sup>2</sup> = 2<sup>2</sup> = 4
  • 9<sup>-1/2</sup> = 1 / (9<sup>1/2</sup>) = 1 / √9 = 1/3